Hipokid : Çocuğunuzun ilgi alanı, yaş grubu, tercih ettiğiniz lokasyon gibi kriterlere göre tam size uygun aktiviteleri keşfedeceğiniz harika bir platform.

Okul, çocuğunuzun sadece akademik gelişimini değil; sosyal ve duygusal gelişimini de şekillendiren önemli bir ortamdır. Ancak her çocuğun okul hayatı pürüzsüz ilerlemeyebilir. Akranları tarafından dışlanmak, çocuğunuzun özgüvenini, benlik algısını ve sosyal ilişkilerini etkileyebilir. Bir ebeveyn olarak böyle bir durumda ne yapacağınızı bilmek, çocuğunuzun kendini güvende hissetmesine ve bu zorlu süreci daha kolay atlatmasına yardımcı olur.

Çocuğunuzu Dinleyin ve Hislerini Anladığınızı Gösterin
Çocuğunuz dışlandığını size anlatıyorsa bu, onun size duyduğu güvenin bir göstergesidir. Bu anlarda çocuğunuzu dikkatle dinlemek, sözünü kesmemek ve yargılayıcı bir dil kullanmamak çok önemlidir. Ona, duygularını anlamlandırmasına yardımcı olacak şekilde yaklaşabilirsiniz. Örneğin, “Bu yaşadığın senin için çok zor olmalı” ya da “Üzgün olduğunu anlıyorum” gibi empatik cümleler kurabilirsiniz. Yapılan çalışmalara göre, ebeveynleri tarafından duyguları onaylanan çocuklar, sosyal stresle daha kolay başa çıkıyor. Bu yaklaşım çocuğunuza yalnız olmadığını hissettirir ve aranızdaki güveni güçlendirir. Çocuğunuzu dikkatle dinlemek, çözüm sürecinin ilk ve en önemli adımıdır.

Kendinizi Suçlamayın
Çocuğunuzun dışlandığını öğrendiğinizde kendinizi suçlamak çok doğal bir tepkidir. Ancak bu durum çoğunlukla bireysel bir eksiklikten değil, çocukların sosyal gelişim sürecinden ve grup dinamiklerinden kaynaklanır. Çocuklar sosyal ilişkilerde deneyim kazanırken bazen dışlayıcı davranışlar sergileyebilirler; bu, sizin ebeveynliğinizin bir sonucu değildir. Suçluluk duygusuna kapılmak yerine çocuğunuza destek olmayı ve çözüm odaklı bir yaklaşım geliştirmeyi tercih etmelisiniz. Bu süreçte kendi duygularınızı yönetmek, çocuğunuza da daha sağlıklı bir destek sunmanızı sağlar. Gerektiğinde bir psikologtan danışmanlık almak bu duygularla baş etmenize yardımcı olabilir.

Sosyal Becerileri Destekleyin
Çocuğunuzun arkadaş ilişkilerinde kendini daha rahat ifade edebilmesi için sosyal becerilerini geliştirmesine destek olun. Empati, iş birliği ve problem çözme becerileri sosyal ilişkilerde kilit rol oynuyor. Çocuğunuzla rol yapma oyunları oynayarak farklı sosyal senaryoları canlandırabilir, paylaşma ve sırayla konuşma gibi becerileri oyunla pekiştirebilirsiniz. Ayrıca çocuğunuzun ilgi alanlarına uygun grup etkinliklerine katılımı, onun özgüvenini artırır. Bu süreçte öğretmenle ve diğer ebeveynlerle iletişim halinde olmak da sosyal becerilerin daha hızlı gelişmesine katkı sağlar.

Öğretmenle İşbirliği Yapın
Çocuğunuzun yaşadığı sorunu öğretmeniyle paylaşmak, çözüm sürecini hızlandırabilir. Öğretmenler sınıftaki ilişkileri yakından gözlemleyebilir ve çocuğunuza uygun destek planları hazırlayabilir. Örneğin, grup çalışmaları ya da ortak oyunlar aracılığıyla çocuğunuzun sınıf içindeki aidiyet duygusu artırılabilir. Öğretmenle düzenli iletişim kurmak, çocuğunuzun gelişimini daha sağlıklı takip etmenizi sağlar. Bu işbirliği, okul ortamında çocuğunuzun kendini daha güvende hissetmesine yardımcı olur ve sınıf içi dinamiklerin olumlu yönde değişmesini sağlar.

Çocuğunuza Duygusal Dayanıklılığı Öğretin
Hayatta her şeyin yolunda gitmediğini ve zorlukların bir parçası olduğunu çocuğunuza anlatmak önemlidir. Ona, başkalarının olumsuz davranışlarının kendi değeriyle ilgili olmadığını açıklayın. Çocuğunuzun güçlü yönlerini fark etmesine yardımcı olmak, öz güvenini artırır. Kendi hikayelerinizden örnekler vererek çocuğunuza zor zamanlarla nasıl başa çıkabileceğini gösterebilirsiniz. Psikolojik dayanıklılık, çocuklukta öğrenilebilen ve yetişkinlikte de fayda sağlayan bir beceridir. Çocuğunuzun başarılarını kutlamak ve onu çabası için takdir etmek de bu beceriyi geliştirebilir.

Profesyonel Destek Almayı Düşünün
Çocuğunuzda yoğun kaygı, depresyon belirtileri veya sosyal fobi gözlemliyorsanız bir çocuk psikoloğundan ya da okuldaki rehberlik biriminden yardım almanız faydalı olabilir. Uzmanlar çocuğunuzun ihtiyaçlarına uygun terapiler ve sosyal beceri eğitimleri sunarak süreci kolaylaştırabilir. Profesyonel destek almak çocuğunuza hem duygusal bir güvence sağlar hem de sizin ebeveyn olarak daha sağlıklı bir yol izlemenize yardımcı olur. Bu destek aynı zamanda sorunun kronikleşmesini engelleyerek çocuğunuzun gelecekteki sosyal ilişkilerini de olumlu etkiler.

Aile İçi Güvenli Ortamı Güçlendirin
Ev ortamı, çocuğunuzun yaşadığı dışlanma deneyimini atlatabilmesi için en güvenli limandır. Birlikte kaliteli zaman geçirmek, oyunlar oynamak ve günlük sohbetler etmek çocuğunuzun kendini değerli hissetmesini sağlar. Aile içinde koşulsuz sevgi göstermek, onun güven duygusunun temelini oluşturur. Çocuğunuza her zaman yanında olduğunuzu hissettirmek, dışarıdaki zorluklarla başa çıkma kapasitesini artırır. Aile içindeki bu destek ortamı, çocuğunuzun duygusal dayanıklılığını güçlendirerek ilerleyen yaşlarında da güvenli bir bağlanma modeli oluşturmasına katkıda bulunur.

Alternatif Sosyal Ortamlar Yaratın
Çocuğunuzun okul dışında farklı sosyal ortamlarla tanışmasını sağlayın. Spor kulüpleri, sanat atölyeleri, müzik dersleri ya da doğa etkinlikleri gibi alanlar çocuğunuzun hem kendine güvenini artırmasına hem de yeni arkadaşlıklar kurmasına olanak tanır. Bu ortamlarda çocuklar daha özgür bir şekilde iletişim kurabilir ve farklı gruplarla tanışarak sosyal becerilerini geliştirebilir. Okul dışındaki başarı ve deneyimler, çocuğunuzun kendini değerli hissetmesini sağlar ve aidiyet duygusunu pekiştirir. Hipokid’deki aktiviteleri inceleyerek çocuğunuz için uygun sosyal ve eğitici aktiviteleri bulabilir, güvenli ve destekleyici bir ortamda yeni arkadaşlıklar kurmasına yardımcı olabilirsiniz.

Çocuğunuzun dışlandığını öğrenmek sizin için de zorlayıcı olabilir. Bazen "Nerede hata yaptım?" diye sorgulamak doğaldır. Ancak bu durumun sizin kontrolünüzün dışında birçok faktöre bağlı olduğunu unutmamalısınız. Çocuğunuza destek olmanız, onu dinlemeniz ve güvenli bir alan yaratmanız bu süreçte en büyük katkıdır. Çocuğunuzun yaşadığı dışlanma süreci, doğru yaklaşımlar sayesinde sosyal ve duygusal gelişim için bir fırsata dönüşebilir. Öğretmenle işbirliği yapmak, sosyal becerilerini desteklemek, alternatif ortamlar sunmak ve gerekirse profesyonel destek almak bu süreci daha sağlıklı geçirmenizi sağlar. Unutmayın, siz çocuğunuzun en önemli güven kaynağısınız.
Yazar: Uzm. Çocuk Gelişimci Deniz Kaplan
Kaynakça
Denham, S. A., Bassett, H. H., & Wyatt, T. (2012). The socialization of emotional competence. In Handbook of socialization: Theory and research. Guilford Press.
Gresham, F. M., & Elliott, S. N. (2008). Social Skills Improvement System (SSIS). Pearson Assessments.
American Academy of Pediatrics (2016). Media and Young Minds. Pediatrics, 138(5).