Hipokid : Çocuğunuzun ilgi alanı, yaş grubu, tercih ettiğiniz lokasyon gibi kriterlere göre tam size uygun aktiviteleri keşfedeceğiniz harika bir platform.

Hiçbirimiz bir sabah uyanıp “Annem gibi olacağım” diye karar vermeyiz. Ama zamanla fark etmeden onun gibi konuşmaya, onun gibi davranmaya, hatta onun verdiği tepkileri vermeye başlarız. Peki siz annenize ne kadar benziyorsunuz? Belki de bu yazı, kendinize bu soruyu dürüstçe sormanız için bir fırsat olacak.

Kendinizi Annenizin Sözlerini Söylerken Yakalıyor Musunuz?
“Ben senin yaşındayken…”, “Elindekinin kıymetini bil!” gibi cümleleri kendi çocuğunuza söylerken yakaladınız mı hiç? Pek çok yetişkin, bu tür cümleleri ağzından dökülürken ilk kez duyduğunda bir duraksama yaşar. Çünkü bu, geçmişle kurulan o görünmez bağın yüzeye çıkmasıdır. Psikoloji profesörü Harriet Lerner’a göre, çocukken en çok duyduğumuz cümleler, ileride bizim de iç sesimiz haline gelir. Bu nedenle çocuklukta sıkça tekrar edilen söylemler, yetişkinlikte ebeveyn dilimize bilinçsizce yerleşir.

Davranış Kalıplarınızın Temeli Çocuklukta Atılmış Olabilir.
Ebeveynlik tarzınız, sabırlı ya da sabırsız oluşunuz, sınır koyma şekliniz, hatta yemek yedirme alışkanlıklarınız… Bunların pek çoğu sizin tercihiniz gibi görünse de aslında geçmişten miras alınmış davranış kalıplarıdır. Bandura'nın Sosyal Öğrenme Teorisi’ne göre, çocuklar sadece söylenenleri değil, gözlemlediklerini de öğrenirler. Siz de annenizin sizi nasıl yetiştirdiğine tanık olarak büyüdünüz ve bugün aynı modeli çocuğunuza uyguluyor olabilirsiniz.

Annenizle Aranızdaki Benzerlikler Sizi Şaşırtıyor mu?
Bazı benzerlikler farkında bile olmadan ortaya çıkar. Beden dili, yemek yapma tarzı, alışveriş tercihleri… Hatta çocuğunuzla geçirdiğiniz zamanlara baktığınızda, annenizin sizinle olan ilişkisini yeniden yaşıyor gibi hissedebilirsiniz. Yapılan çalışmalara göre çocuklukta kurulan ebeveyn-çocuk ilişkisi bireyin yetişkinlikteki tüm ilişkilerine etki eder. Bu bağlamda, annenize benzemek bazen sadece bilinçaltı bir refleks olabilir.

Kuşaktan Kuşağa Aktarılan Ebeveynlik Tarzları Hayatınızı Nasıl Etkiliyor?
Annelikten anneliğe geçen davranış kalıpları, çoğu zaman sorgulanmadan devam eder. Araştırmalar, kendi annesiyle sağlıklı bir bağ kuramamış bireylerin, ebeveynlik sürecinde daha fazla zorlandığını gösteriyor. Dolayısıyla annenizle olan ilişkiniz, şu anda çocuğunuzla kurduğunuz ilişkiyi derinden etkiliyor olabilir. Bu zinciri kırmak için farkındalık, en güçlü araçlardan biridir..

Benzemek Her Zaman Kötü Bir Şey mi?
Elbette hayır. Annenize benziyor olmak, onun güçlü yönlerini taşıdığınız anlamına da gelebilir. Sabırlıysanız, başkalarına karşı duyarlıysanız, iyi bir dinleyiciyseniz, anneniz size sevgi dolu bir ortam sunduysa, bugün siz de aynı atmosferi çocuğunuza sunuyor olabilirsiniz.Bazı anne-kız ya da anne-oğul ilişkileri oldukça çatışmalı geçmiştir. Bu durumda bireyler, ebeveynlerine benzememek için yoğun bir çaba gösterebilirler. Ancak bu çaba da zamanla yorucu hale gelir. Oysa geçmişle barışmak, hem kendi kimliğinizi oluşturmanız hem de çocuklarınızla daha sağlıklı bir ilişki kurmanız açısından önemlidir. Farklı olmak mümkündür ama bu fark, reddetmeden değil, bilinçli bir tercihten doğmalıdır.

Benzerliklerin Farkına Varmak İlişkinizi Nasıl Güçlendirebilir?
Annenizle olan benzerliklerinizi fark etmek, onunla ilişkinizi de yeniden tanımlamanıza yardımcı olabilir. Belki de yıllarca sizi zorlayan bazı davranışlarını şimdi daha iyi anlıyor olabilirsiniz. Bu farkındalık, hem kendinize hem annenize karşı daha şefkatli olmanızı sağlar. Aynı zamanda çocuğunuza karşı da daha bilinçli bir yaklaşım geliştirirsiniz. Çünkü neyin neden yaşandığını anlamak, duygusal aktarımları sağlıklı hale getirir.

Annenizden aldığınız mirası sürdürebilir, dönüştürebilir ya da kendinize has bir biçimde yeniden inşa edebilirsiniz. Önemli olan, geçmişin sizi kontrol etmesine izin vermeden bugünü nasıl yaşamak istediğinize karar vermenizdir. Unutmayın, siz annenizin bir yansıması olabilirsiniz ama aynı zamanda kendi yolunuzu da çiziyorsunuz.. Bu yolculuğunuzda çocuğunuz da sizi örnek alıyor.

Kaynakça:
Bandura, A. (1977). Social Learning Theory. Prentice-Hall.
Borelli, J. L., David, D. H., Crowley, M. J., & Mayes, L. C. (2010). Maternal neural response to child affect. Developmental Science.
Egeland, B., Jacobvitz, D., & Sroufe, L. A. (2000). Breaking the cycle of abuse. Child Development.
Yavuzer, H. (2013). Çocuk Psikolojisi. Remzi Kitabevi.
Bacanlı, H. (2019). Gelişim ve Öğrenme. Nobel Yayınları.
Kuzucu, Y. (2011). Ebeveynlik davranışlarının kuşaklar arası aktarımı: Bir gözden geçirme. Aile ve Toplum, 7(27), 75-88.

Ekleyen, Hipokid

Hipokid’den Hoş Geldin hediyesi!