Alışkanlıklarımız erken yaşta başlar ve nasıl başlarsa öyle de devam eder hayat boyunca. En önemli alışkanlıkların başında ise öz bakım alışkanlıkları geliyor. Özellikle ellerin hijyeni erken çocukluk döneminden itibaren sağlıklı bir gelişim için çok önem taşıyor. 

Çocuklara el yıkamanın önemini anlatmak ve bu alışkanlığı kazandırmak ebeveynler için büyük bir sorumluluk. Eğer senin çocuğun da henüz ellerini sık ve doğru yıkama alışkanlığı edinmediyse seninle birkaç öneri paylaşmak isterim:

Örnek ol.

Sen de çok iyi biliyorsun ki çocuklar, ebeveynlerini ve öğretmenlerini taklit etmeyi severler. Bu nedenle, düzenli el yıkama alışkanlığını çocuğuna göstererek başlayabilirsin. Yavaşça ve hiçbir adımını atlamadan elini nasıl yıkadığını göster, bundan ne kadar keyif aldığını ve ellerin temiz olduğunda kendini ne kadar iyi hissettiğini gözlemlemesini sağlayabilirsin.

Eğlenceli yöntemler kullan.

Çocuğun işi oyun. Sen de el yıkamayı eğlenceli bir deneyim haline getirebilirsin. Renkli sabunlar çocuğunun ilgisini çekebilir. Ayrıca, birlikte şarkı söyleyerek veya el yıkama oyunları oynayarak bu süreci eğlenceli hale getirebilirsin. Söylediğin şarkının, el yıkama rutinini anlatıyor olması iyi olabilir. İşte benden size bir şarkı önerisi:

‘’Önce elleri ıslat

Şimdi sabunu al

Köpürt köpürt köpürt

Yetti mi, yetmedi

Tekrar köpürt köpürt

Köpürt köpürt köpürt

Elin üstü, avuç içi

Bilekler de yıkanmalı

Parmak ucu, parmak arası

Tırnakları unutmamalı

Köpürt köpürt

Köpürt köpürt köpürt

Yetti mi, yetti

Durula durula

Durula durula durula

Gıcırdasın ellerin

Mis gibi olana kadar durula

Durula durula

Durula durula durula

Bitti mi, bitmedi

Tek kullanımlık peçete

Kurula kurula

Kurula kurula kurula’’

Sık sık hatırlat.

Ellerin hep temiz olması önemli, ama hijyenin daha da önemli olduğu anlar var. Özellikle yemeklerden önce, tuvaletten sonra ve dışarıdan eve geldiklerinde ellerini yıkamasını hatırlat. Çocuğuna bu alışkanlığı kazandırmak için düzenli tekrarlar çok önemli.

Karabiber-sabun deneyini yap.

Karabiber deneyi çocuklara el hijyeninin önemini onların anlayacağı şekilde açıkça anlatıyor. Karabiber deneyini yapmak için tek ihtiyacın olan şeyler: su, sabun ve karabiber. Çukur bir kabı su ile doldur, sonra üzerinde karabiber ekle. Çocuğun ellerini sabunla güzelce yıkasın, sabunlu elini karabiber ve su dolu kaba batırmasını söyle. Karabiberlerin sabunlu ellerden nasıl da kaçtığını gözlemleyeceksiniz. Mikropların da bu şekilde temiz ellerden kaçtığını anlatıp hijyenin önemini daha kolay anlamasını sağlayabilirsin.

Çocuğuna el hijyeni alışkanlığını kazandırmak, sağlıklı bir yaşam sürdürmesine yardımcı olur. Bu alışkanlığı erken yaşta öğretmek, çocuğunun enfeksiyonlardan korunmasına ve kişisel sorumluluk duygusu kazanmasına katkı sağlar. Çocuğuna doğru el yıkama tekniklerini öğreterek ve bu alışkanlığı teşvik ederek sağlıklı bir gelişim göstermesini sağlarsın. Küçük yaşta öğrenilen alışkanlıklar, ilerleyen yaşlarda da devam eder ve sağlıklı bir geleceğin temelini oluşturur. Haydi o zaman ellerimizi yıkamaya! 15 Ekim Dünya El Yıkama günü kutlu olsun!

Kaynakça

Yumru, H., Koç, Ş., (2021), ‘’ İlköğretim Öğrencilerine Rol Oynama (Rol-Play) Yöntemi ile Uygulanan El Hijyeni Eğitiminin Öğrencilerin El Yıkama Bilgi ve Becerilerine Etkisi’’, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, İzmir.

(2016), ‘’1-6 Yaş Çocuklarında Öz Bakım’’, T.C. Mili Eğitim Bakanlığı, Ankara.

Yazar

Betül Çıtır (Marmara Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğrencisi)